Description:
การเพิ่มผลผลิตพืชในพื้นที่จ ากัดนั้นจ าเป็นต้องใช้เทคโนโลยีในการเพิ่มผลผลิตพืช เนื่องจาก
เมื่อเกษตรกรปลูกพืช แล้วเก็บเกี่ยวผลผลิตไปขายติดต่อกันหลายๆ ปี หากไม่มีการปรับปรุงบ ารุงดิน ดิน
จะเสื่อมโทรม เพราะธาตุอาหารพืชในดินหมดไป และอินทรียวัตถุในดินลดลง ดินที่เคยโปร่งร่วนซุยจะ
เปลี่ยนเป็นดินที่แน่นทึบ และไม่สามารถให้ผลผลิตสูงได้อีกต่อไป การใส่ปุ๋ยเพื่อเพิ่มผลผลิตพืชจึงเป็นสิ่งที่
จ าเป็นไม่ว่าจะเป็นปุ๋ยเคมี ปุ๋ยอินทรีย์ ปุ๋ยชีวภาพ ในการปรับปรุงสมบัติทางกายภาพ เคมีและ ชีวภาพ
อีกทั้งเพิ่มเติมธาตุอาหารพืชลงไปในดิน เพื่อชดเชยส่วนที่สูญเสียไปกับผลผลิต
เทคโนโลยี “ปุ๋ยสั่งตัด” เป็นเทคโนโลยีการจัดการธาตุอาหารพืชเฉพาะพื้นที่ ช่วยให้
เกษตรกรใช้ปุ๋ยถูกชนิดและถูกปริมาณ ประสิทธิภาพการใช้ปุ๋ยจึงสูงขึ้น ค าแนะน า “ปุ๋ยสั่งตัด” ได้จาก
การน าปัจจัยหลักที่เกี่ยวข้องกับการเจริญเติบโต และการให้ผลผลิตของพืช ได้แก่ พันธุ์พืช แสงแดด
อุณหภูมิ ความชื้น ปริมาณน้ าฝน ชุดดิน ปริมาณ เอ็น-พี-เค ในดินขณะนั้น ฯลฯ มาพิจารณาร่วมกัน โดย
ใช้แบบจ าลองการปลูกพืช และโปรแกรมสนับสนุนการตัดสินใจ มาค านวณโดยคอมพิวเตอร์ เพื่อ
คาดคะเนค าแนะน าปุ๋ย เอ็น-พี-เค ที่ให้ผลตอบแทนสูงสุด และมีการทดสอบในภาคสนาม เพื่อให้ได้
ค าแนะน าการใช้ปุ๋ยที่มีความแม่นย า และสอดคล้องกับความต้องการของพืช ฉะนั้น การปลูกข้าวในชุดดิน
ที่แตกต่างกัน แม้จะมีปริมาณ เอ็น-พี-เค ในดินเท่ากัน ค าแนะน า “ปุ๋ยสั่งตัด” จะแตกต่างกัน ตัวอย่างเช่น
ชุดดินอยุธยาและชุดดินมโนรมย์ที่มีค่าวิเคราะห์ดินเท่ากัน จะใช้ปุ๋ยไม่เท่ากัน นอกจากนี้ เกษตรกรควร
สังเกตการเจริญเติบโต และการให้ผลผลิตของข้าว เพื่อปรับการใช้ปุ๋ยในพื้นที่ของตนเองให้เหมาะสม
ยิ่งขึ้น (ทัศนีย์ และคณะ, 2561) ดังนั้นการสร้างความรู้เกี่ยวกับการใช้ปุ๋ยสั่งตัดในนาข้าวมาแนะน าให้
เกษตรกรได้รู้และเข้าใจ รวมทั้งเป็นแนวทางในการน าไปใช้ เพื่อการใช้ปุ๋ยที่เหมาะสมในนาข้าว อันเป็นพืช
เศรษฐกิจหลักของเกษตรกรจังหวัดบุรีรัมย์ สาขาวิชาเกษตรศาสตร์ คณะเทคโนโลยีการเกษตร
มหาวิทยาลัยราชภัฏบุรีรัมย์ ได้เล็งเห็นความส าคัญดังกล่าว จึงได้จัดท าโครงการนี้ขึ้นเพื่อให้ความรู้แก่
เกษตรกรเกี่ยวกับการใช้ปุ๋ยเพื่อลดต้นทุนการผลิตข้าวต่อไป